La magie du Hawfi...

«تلمسان يا زينة البلدان ماها و هواها و تحويف نساها ما ينصاب في كلّ مكان »





A l?origine, chant populaire typiquement tlemcenien auquel se livraient les femmes lors de leurs soirées et sorties champêtres?Ces petits poèmes dialectaux et improvisés s?inspiraient de tous les thèmes : la beauté de la nature, Tlemcen avec ses quartiers et ses « saints patrons », la séparation, les retrouvailles, l?amour du prophète et même les anathèmes?Bref, le quotidien avec ses joies et sestristesses, parfois raconté avec un humour sarcastique? « ?Ainsi, tandis que les hommes s?adonnaient à la musique classique andalouse, héritage direct de Cordoue et de l?Andalousie, les femmes chantaient, par le Hawfi les beauté de la nature et l?amour de la vie. »(Feu Si Djelloul Benkalfate)

Cheikha Tetma Ben Tabet, fidèle à la tradition, nous a laissé quelques preuves sonores de Hawfi, enregistrés sur disques 78 tours?Mais, les hommes au fil du temps n?ont pu résister à la beauté de ces poèmes ; nous pouvons d?ailleurs en écouter l?interprétation de Cheikh Rédouane Bensari, Abdelkrim Dali, Samy El Maghribi pour ne citer que les plus connus?


De nos jours, on écoute encore certains Hawfi interprétés par quelques élèves d?associations à Tlemcen, chantés généralement devant une Qsida dans le Hawzi ou le Madih


dont en voici les plus courants :



1ـ تلمسان يا العاليـة ما احلاك في السّكنان

فيك اليمام و الحمـام والثالث سلطـان

فيك القرآن العظيـم يـقراوه الشّبّــان

شبّان هذا الزّمــان لا راي لا تدبـيـر

يتعلّــقوا في النّساء كيف العلق في الـبير

يصلّــيووا بالكـذب ودراهـم القـصديـر



2ـ قالوا الوريط الوريط وامشيت ننظر فيـه

صبت اكراكر حجـر و المـاء يهدّر فيـه

صبت أربعة من البنات يعكّروا الصّوابن فيه

اللأولى يـا قمــر و الـثّانية بـــلاّر

و الثّالـثة يـاخـاي شعلت في قلبي نـار

و الرّابعة يا االأحباب كيّــة بلا مسـمار


3ـ العشـق في دارنـا و العـشق ربّـانــا

و العشق في بــيرنـا حـتّى حـلا مـانــا

و العشق في الدّاليا حـتّى رمات اغصـان

و العشق لا يـنكـره لا أمـير و لاسلطـان


4ـ ناس من بعـد ناس ما يدوم غير اللـّه

تفكّرت أيّام زهـونا مع الحبيب فايـن راه

الـجسيدة ريها هنا و العقـل راح معـاه

حزني على فرقتـه الغــير ما نرضـاه


5ـ باسم الله بها بديـت و عـلى النّبيّ صلّيـت

على الصّحابة ارضيت السّـاكـنين الـبيــت

أنزور قـــبر النــّبيّ أنــا و من حـبّيـت

أنزور قـــبر النــّبيّ أهــلي و جيرانــي

نزور قـــبر النــّبيّ حجّــة و بـركانـي